Judith van de Kamp (1983) is medisch antropoloog en richt zich op de bedoelde en onbedoelde effecten van de inzet van westerse studenten in ontwikkelingslanden. Ze ontving twee prijzen voor haar onderzoek in Ghana en Kameroen: de Pieter van Foreest Wetenschapsprijs (2009) en de Robbert Dijkgraaf Essayprijs (2016).
“Voor mijn promotieonderzoek in Kameroen deed ik twee jaar lang onderzoek in een ziekenhuis. Ik zag er ruim honderd Europeanen, Canadezen en Noord-Amerikanen komen en gaan. Zij kozen veelal zelf waar zij aan de slag gingen, en populaire trekpleisters waren zowel de kinderafdeling als het weeshuis. En ergens begrijp ik dat wel. Wie vindt het niet mooi om een jongetje met een gipsen been een glimlach te bezorgen, als is het maar door hem een speelgoed-vrachtwagen cadeau te doen. Die glimlach voelt goed.
Maar achter die glimlach gaat een complexe werkelijkheid schuil waar je als buitenstaander amper zicht op hebt. Je ziet niet dat het hoofd van het weeshuis de speelgoed-vrachtwagens op de markt verkoopt, om er vervolgens spullen voor te kopen die harder nodig zijn. Je ziet niets van de problematiek die bij kinderen kan ontstaan nadat de stagiaires vertrokken zijn, zoals teleurstelling en onthechtheid. En goede bedoelingen kunnen je zicht verder vertroebelen; je wílt misschien niet veel meer zien dat die glimlach.
Wie stage loopt met kwetsbare kinderen in een ontwikkelingsland, begeeft zich op glad ijs. Je weet immers niet wat de onbedoelde negatieve effecten van je aanwezigheid en inzet zijn (en je zult daar waarschijnlijk ook tijdens je stage niet achterkomen). Daarom zou ik adviseren om je stage op een andere manier invulling te geven. Daar zijn gelukkig genoeg mogelijkheden voor!”
Op dit moment schrijft Judith een boek over stages en vrijwilligerswerk in ontwikkelingslanden, met praktische do’s en dont’s: De derde wereld op je cv. Dit boek is te bestellen via deze link.